โรคไทรอยด์ฮอร์โมนสูงในแมว

การวินิจฉัย

สำหรับแมวที่สงสัยสัตวแพทย์จะทำการตรวจเลือด มีการตรวจระดับซีรั่ม T4 และพบว่าสูงกว่าปกติในแมวที่เป็นโรคนี้ รวมถึงการตรวจเคมีในเลือดอื่นๆ เช่น การทำงานของตับและไต การตรวจเลือด ปัสสาวะ การตรวจร่างกายพบอาการชัดเจน เช่น ขี้แมว คอพอกปากมดลูก หัวใจเต้นเร็วกว่าปกติ ตรวจหาเสียงฟู่ของหัวใจ (เสียงหัวใจหรือเสียงวิ่ง) เป็นต้น

การตรวจเลือดมักจะแสดงว่าแมวมีภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ ค่าตับที่สูงขึ้น รวมทั้ง ALT, ALK และค่ากรดน้ำดี เผยให้เห็นภาวะ azotemia แมวที่มีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินมักเป็นโรคไต ซึ่งพบได้มากถึง 15% ของแมวที่มีอายุมากกว่า 15 ปี การตรวจเลือดมักพบภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำในแมว ค่าตับที่สูงขึ้น รวมทั้ง ALT, ALK และกรดน้ำดี และภาวะ azotemia แมวที่มีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินมักเป็นโรคไต พบได้ในแมวอายุ 15 ปี และพบได้ถึง 15% ที่มีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินซึ่งมักทำให้ไตทำงานหนักเกินไป การตรวจปัสสาวะขณะเดินป่ามักจะแสดงค่าความถ่วงจำเพาะต่ำ ซึ่งบ่งชี้ถึงภาวะไตวาย อย่างไรก็ตาม ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินสามารถนำไปสู่ความถ่วงจำเพาะต่ำได้แม้ในกรณีที่ไม่มีโรคไตที่เกี่ยวข้อง หากมีภาวะหัวใจเต้นเร็วบ่อยครั้งใน ECG แสดงว่าเป็นภาวะหัวใจห้องล่างซ้ายโตมากเกินไป การทดสอบฮอร์โมนไทรอยด์ในซีรัมประกอบด้วย T4 ทั้งหมด (TT4) และ thyroxine ฟรี (fT4) หากผลลัพธ์สำหรับค่าทั้งสองนี้ไม่สามารถสรุปได้ อาจต้องทำการทดสอบเพิ่มเติม

ปีขึ้นไป ภาวะไทรอยด์สูงมักทำให้ไตทำงานหนักขึ้น การตรวจปัสสาวะมักพบว่า ค่าความถ่วงจำเพาะของปัสสาวะลดลง ซึ่งบ่งบอกได้ว่ามีภาวะ renal insufficient ร่วมด้วย แต่ถึงจะไม่มีโรคไตร่วมด้วยนั้น ภาวะไทรอยด์สูงเพียงอย่างเดียวก็ทำให้มีค่าความถ่วงจำเพาะที่ลดลงได้เช่นกัน ถ้ามีการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ มักพบว่ามีภาวะหัวใจเต้นเร็วและพบว่ามีลักษณะ left ventricular hypertrophy การตรวจ serum thyroid hormone ได้แก่ Total T4 (TT4) Free thyroxine (fT4) ถ้าผลที่ได้จากทั้งสองค่านี้ไม่สามารถสรุปว่าเป็นโรคได้ อาจต้องทำการตรวจเพิ่มเติม

รักษา

การรักษาภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินในแมวสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ออก (Thyroidectomy) เป็นการรักษาโรคนี้ที่ได้ผลดีมาก แต่มักมีผลข้างเคียงเช่นภาวะไทรอยด์ทำงานต่ำหรือภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำอาจเกิดขึ้นได้ สัตวแพทย์ต้องเตรียมแมวหรือให้ยาเพื่อปรับระดับฮอร์โมนก่อนการผ่าตัด เมธิมาโซลเป็นทางเลือกแรกสำหรับการรักษาทางการแพทย์

มียาเม็ดและรูปแบบยารับประทานที่สามารถดูดซึมผ่านผิวหนังในการรักษาโรคนี้ได้ สามารถควบคุมระดับไทรอยด์ฮอร์โมนและให้ผลดีในระยะยาวแต่อาจเกิดผลข้างเคียงได้ จากการใช้ยานอกเหนือจากการรักษาด้วย 2 วิธีข้างต้นอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีการรักษาด้วยรังสีไอโอดีนกัมมันตภาพรังสีซึ่งเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพมากสำหรับแมว แต่ยังไม่แพร่หลายในประเทศไทยและมีราคาค่อนข้างสูง

การปกป้องป้องกัน

โรคไฮเปอร์ไทรอยด์ เป็นโรคที่สามารถเกิดขึ้นได้ในแมว จึงแนะนำให้เจ้าของคอยสังเกตอาการ โดยเฉพาะในแมวที่เริ่มเข้าสู่วัยกลางและแมวสูงอายุ โดยสังเกตอาการต่าง ๆ ที่กล่าวไว้ในเบื้องต้น และแนะนำการตรวจสุขภาพ ตรวจเลือดเป็นประจำทุก ๆ 6-12 เดือน ซึ่งถ้าหากตรวจพบความผิดปกติของโรคตั้งแต่ระยะแรก ๆ สามารถให้การรักษาเพื่อไม่ให้อาการรุนแรงมากขึ้นได้ และช่วยให้น้องแมวมีอายุยืนอยู่กับเราได้นานขึ้นอีกด้วย