https://baanpet.com/

กะละปังหา

กะละปังหา

กะละปังหา หรือกัลปังหา (ขอยืมคำภาษามลายู “กาลัมปังฮา”) เป็นสัตว์ทะเลไม่มีกระดูกสันหลัง แต่ละชิ้นมีขนาดเล็กมาก รูปร่างคล้ายกระบอกหรือถ้วย. อยู่ในกลุ่มเดียวกับปะการัง เปลือกประกอบด้วย 2 ส่วน คือ เปลือกนอก (polyp) ร่างกายของเปลือกหอยนี้ดูเหมือนดอกไม้ทะเลขนาดเล็ก มีแปดหนวดฝังและกระจายอยู่ในโครงแอ่งน้ำรอบปากเนื้อเยื่ออ่อน ส่วนอื่น ๆ เป็นโครง คือกิ่งคล้ายพัดและหวี โครงสร้างถูกสร้างขึ้นเพื่อรองรับตัวเองและเป็นสารของสัตว์ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของกิ่ง

หอยชอบอยู่ที่น้ำไหล เพราะกระแสน้ำจะช่วยพัดพาอาหารและช่วยพัดพาของเสียออกจากหม้อ ตระกร้าใช้ในการจับสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กด้วยหนวด ซึ่งต่อมาใช้เป็นเข็มพิษ หนวดแมวช่วยจับแพลงก์ตอน แอ่งน้ำเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ทะเลขนาดเล็กหลากหลายชนิดที่เกาะอยู่บนกิ่งไม้ อีกทั้งตามความเชื่อของชาวจีนโบราณ พะแนง ใช้เป็นยาสมุนไพรได้

การสืบพันธุ์

เช่นเดียวกับกะละปังหา กะละปังหานั้นสามารถสืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่ใช้เพศ การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศทำได้โดยการแตกหน่อหรือฟิชชัน การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศเป็นการหลอมรวมภายในระหว่างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมียจากประชากรที่แตกต่างกัน ในหอยส่วนใหญ่ ประชากรแต่ละกลุ่มมีเซลล์สืบพันธุ์เพียงเพศเดียว

กะละปังหา

ประโยชน์

กะละปังหามีประโยชน์มากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นแหล่งของที่อยู่อาศัยของสัตว์ทะเลขนาดเล็กจำนวนในมาก แต่รูปทรงและสีของหม้อนั้นสวยงาม ดังนั้นจึงมีค่าผิด หรือความไม่รู้ในอดีต เช่น การประดับตู้ปลา ตกแต่งบ้าน หรือแม้แต่การเอาแกนในสีดำมาทำเป็นเครื่องรางของขลัง ชาวจีนโบราณถือว่าหอยเป็นยาสมุนไพรที่มีคุณค่ามาก 

แต่ปัจจุบันการศึกษาระบบนิเวศและธรรมชาติพบว่าสิ่งมีชีวิตทั้งหมดในโลกมีความเชื่อมโยงกัน หอยจะถือว่าไม่เหมาะสมหากถูกทำลายหรือย้ายออกจากถิ่นที่อยู่เดิม เนื่องจากเป็นการทำลายที่อยู่อาศัยของสัตว์ทะเลขนาดเล็กและส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ สัตว์น้ำขนาดเล็กจึงไม่มีที่ให้หลบซ่อนจากผู้ล่า จนไม่สามารถเติบโตได้และอาจสูญพันธุ์ ดังนั้น การนำหอยออกจากทะเลจึงเป็นการประพฤติผิด ขาดความรู้ ไม่มีสามัญสำนึกที่ดี

นอกจากนี้ ขณะนี้ยังไม่มีการวิจัยหรือหลักฐานทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับเรื่องนี้ ที่แน่คือกะลาปังห้ามีสรรพคุณใช้รักษาโรคภัยไข้เจ็บได้จริง ตามความเชื่อของจีนโบราณ

สถานะปัจจุบัน

โป่งข่ามเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง ห้ามครอบครองหรือค้าตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 ยกเว้นการศึกษาหอยเนื่องจากหอยเป็นสัตว์ทะเลที่ค่อนข้างโตช้า บางชนิดอาจใช้เวลาหลายร้อยปีกว่าจะเติบโตได้หนึ่งฟุต และพืชต้นเดียวมีหอยมากมาย ดังนั้นการทำลายลำต้นจึงเท่ากับทำลายต้นอ่อนหลายหมื่นหรือหลายแสนต้น แต่ปลาและปะการังยังคงถูกลักลอบ เข้ามาจำหน่ายในตลาดสัตว์น้ำหลายแห่ง เช่น ตลาดสัตว์เลี้ยงสวนจตุจักร (พ.ศ. 2557) เป็นต้น

อ่านเพิ่มเติม : สัตว์อาศัยอยู่ในน้ำ

ติดตามข้อมูลข่าวสาร : baanpet